Financiële begroting

Een goed beeld van de financiële positie van de gemeente vereist ook inzicht in de incidentele baten en lasten die in de begroting zijn verwerkt.

Hieronder vindt u een overzicht van de incidentele baten en lasten met daarop een toelichting.

1.1 Asiel(inburgering)
Via de Algemene uitkering ontvangen we de komende 2 jaar een bedrag voor de aanpak van asiel(inburgering).

1.2 Integraal HuisvestingsPlan (IHP) onderwijshuisvesting
De raad heeft middels een motie gevraagd om vooruit te lopen op de huidige wetgeving en een IHP op te stellen. De aangekondigde wet onderwijshuisvesting waarin een IHP verplicht zou worden zou er in 2024 moeten komen. Dit vraagt om extra capaciteit en budget voor onderzoek/specifieke expertise. Hiervoor is € 75.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve (zie ook R8).

1.3 Herinrichting buitenruimte De Vriendenkring Leuth
Er ligt een plan voor herinrichting van het huidige terrein bij de Vriendenkring. Dit sluit aan bij de behoefte aan een centrale ontmoetingsplek in Leuth (dorpsagenda). Het huidige terrein bij de Vriendenkring kenmerkt zich door veel stenen, weinig groen en slechts een bankje om op te zitten. Het nodigt dus niet uit tot gemeenschappelijke activiteiten of om daar te verblijven en dit vraagt om een herinrichting. Hiervoor is € 10.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve (zie ook R16).

1.4 Vrijwillige vervoersdienst
Forte Welzijn is bezig met de realisatie van een gemeentebrede vrijwillige vervoersdienst voor met name oudere inwoners. Het gaat hierbij om vervoer van deur-tot-deur. De nieuwe vervoersdienst is bedoeld als aanvulling op de bestaande vrijwillige vervoersdiensten die in enkele kernen (Millingen, Kekerdom, Leuth, Ooij, Erlecom, Persingen, Berg en Dal) al goed functioneren. Om een vrijwillige vervoersdienst te realiseren, is het noodzakelijk om vraag en aanbod bij elkaar te brengen. Een verdeelstation (hub) dat goed bereikbaar is voor inwoners met een vervoersvraag en de vrijwillige chauffeurs, vormt het kloppend hart van deze voorziening. Door bij de start een beroepskracht in te zetten, is de bezetting van dit verdeelstation gegarandeerd. Hiervoor is € 30.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve (zie ook R19). Dit bedrag zetten we in 2 jaar.

1.5 Energiecompensatie verenigingen en stichtingen met maatschappelijk vastgoed
Naar aanleiding van een aangenomen motie heeft de raad op 9 februari 2023 besloten om aan verenigingen en stichtingen in onze gemeente met een eigen accommodatie een eenmalige tegemoetkoming te verstrekken voor de hoge energiekosten. Het gaat in totaal om een bedrag van € 600.000 dat we dekken uit de stelpost inflatie (zie ook 4.1 programma Ons geld). Voor dit programma gaat het om een bedrag van € 300.000.

1.6 Uitvoeringsagenda onderwijs
Wij hebben de wens om met partners te komen tot een gemeentelijke onderwijsvisie. De raad  heeft hiervoor de Motie ‘Stappenplan naar gemeentelijke onderwijsvisie’ (2022 – M037) aangenomen. Deze visie bevat speerpunten en belangrijke voorwaarden voor de komende jaren. De speerpunten werken we nader uit in een onderwijsagenda voor de jaren 2023/2024 tot 2026/2027. Een agenda met concrete doelen, helder stappenplan met rol- en taakverdeling en meetpunten wat wanneer te bereiken is. Het opstellen van deze uitvoeringsagenda door een externe partij kost € 30.000.

1.7 Nationaal Programma Onderwijs
Vanuit het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) ontvangen we € 391.395. Dit programma is bedoeld om onderwijsvertragingen (onder andere op cognitief en sociaal emotioneel vlak) als gevolg van corona in te lopen en moet leerlingen ondersteunen die het moeilijk hebben door schoolsluitingen en corona. Dit geld zetten we daarvoor in.

1.8 Onderwijshuisvesting Oekraïne
We krijgen een rijksbijdrage van € 129.113 voor de tijdelijke onderwijshuisvesting ontheemden. Dit bedrag moeten we hiervoor inzetten. Het niet bestede bedrag gaat terug naar het rijk.

1.9 Versterking cliëntenondersteuning
We ontvangen een rijksbijdrage van € 50.000 voor activiteiten ten behoeve van het lokaal versterken van de functie van cliëntondersteuning. Dit bedrag moeten we hiervoor inzetten. Het niet bestede bedrag gaat terug naar het rijk.

1.10 Opvang vluchtelingen Oekraïne
Voor de gemeentelijke opvang van vluchtelingen uit Oekraïne ontvangen we € 83 per opvangplek per dag. Voor de particuliere opvang krijgen we de uitbetaalde leefgelden en woonkosten vergoed plus een normvergoeding voor de uitvoering. De rijksuitkering ramen we voor het eerste halfjaar 2023 op € 4 miljoen.
Dit bedrag ramen we ook bij aan de uitgavenkant. We verwachten dat we ruimschoots met de rijksuitkering uitkomen. We verwachten ook dat er een groter verzoek op voorzieningen ontstaat en dat een deel van de Oekraïners (langer) zal blijven.

1.11 Lokale Ontwikkelstrategie/ LEADER
Samen met de gemeenten Beuningen, Druten, Heumen, West Maas en Waal en Wijchen nemen we deel aan het LEADER-subsidieprogramma dat speciaal bedoeld is ter bevordering van de leefbaarheid van gebieden buiten de stad. Om een LEADER gebied te kunnen worden, moeten we in opdracht van de provincie Gelderland een Lokale Ontwikkelingsstrategie (LOS) schrijven. Ons aandeel in de kosten bedraagt € 3.500. We brengen deze kosten ten laste van de post onvoorzien. Zie ook 4.3.

2.1 Actualisatie bomenlijst
Voor het actualiseren van de bomenlijst is in 2023 eenmalig € 20.000 nodig.
2.2 Achterstallig onderhoud kunstwerken
Na een inspectie is gebleken dat er sprake is van achterstallig onderhoud aan kunstwerken. Hiervoor is in 2023 eenmalig € 25.000 nodig.

2.3 Vervangen ballenvangers Germania
De ballenvangers bij Germania is in 2023 € 17.000 nodig.

2.4 Vergroenen van grijze woonstraten- wijken en dorpscentra
Groen heeft ook een aantal belangrijke functies, zoals wateropvang, waterafvoer, biodiversiteit, verkoeling en belevingswaarde. Dat laatste bleek bijvoorbeeld tijdens de omgevingstour (participatietraject over de omgevingswet). Inwoners gaven aan het groen in en rondom onze gemeente erg te waarderen. Het zorgt voor leefplezier en woongenot.
Sommige plekken in onze gemeente zijn relatief grijs. Daarmee bedoelen we dat er vooral stenen of asfalt ligt. Functioneel, maar in strijd met voornoemde. Daarom stellen we voor om de meest grijze gebieden in onze gemeente te vergroenen. Daaronder vallen ook de dorpscentra. Hiervoor is € 250.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve (zie ook R1).

2.5 Extra speelplek in Leuth
Speelplekken verdelen we zo goed als mogelijk over de gemeente. In Leuth is ons dat tot op heden nog niet helemaal gelukt. Voor kleine kinderen is de Steenheuvelsestraat in Leuth een barrière om zichzelf veilig van noord naar zuid te verplaatsen. Aan de noordkant zijn drie speelplekken en aan de zuidzijde geen. Regelmatig krijgen wij de vraag om aan zuidzijde een nieuwe speelplek aan te leggen. We begrijpen de wens en qua verdeling van speelplekken is het logisch om aan dit verzoek gehoor te geven. Hiervoor is € 30.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve (zie ook R2).

2.6 Schaatsbaan in Berg en Dal
Tijdens de reconstructie van Hamersveld en omgeving in Berg en Dal, is met de Dorpsraad over ruimte voor een schaatsbaan gesproken. We zouden een parkeerplek zo inrichten, dat zij er een schaatsbaan konden maken. In theorie klopt het allemaal, maar is de praktijk lukt het niet om er in de wintermaanden een schaatsbaan te maken. Het plein aanpassen kost veel geld. Een goed alternatief is het vlak leggen van een nabijgelegen voetbalveld, zodat de dorpsraad hier een schaatsbaan kan maken. Hiervoor is € 10.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve (zie ook R3).

2.7 Reservering aanpak De Groesbeek
Momenteel werken we twee scenario's uit voor het herstel van het water in De Groesbeek of een alternatief. Beide scenario's gaan geld kosten. Hiervoor is € 50.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve. Hoeveel we exact nodig hebben, zal bij de uitwerking blijken.

2.8 Snoeien van bomen
Wij lopen alle bomen één keer per drie jaar langs. Dit om de veiligheid te garanderen. Vanwege een tekort aan personeel bij de gemeentewerf is er een achterstand van een jaar opgelopen. Wij willen in 2023 een inhaalslag maken door een externe partij in te schakelen. Hiervoor is eenmalig € 100.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve.

2.9 Vergroenen Dorpsplein Groesbeek voor leefbaarder centrum
Het dorpsplein voor het gemeentehuis is relatief grijs. Dat komt door de vele vierkante meters verharding en door de centraal gelegen halfverharding. De halfverharding wordt bij nat weer kleverig en dat zorgt voor praktisch ongemak. Ook ziet er het niet altijd even fraai uit.
Groen is er vooral in de vorm van bomen en klimplanten, in speciale klimplantensteunen. Groen op ooghoogte is er alleen aan de randen, strak langs het gemeentehuis. Die plantsoenen hebben we in de afgelopen jaren al omgevormd. Wij zien mogelijkheden om de zandvlakte te vervangen door hoogwaardig groen, waarin ruimte voor water, biodiversiteit en belevingswaarde centraal staan. Ook zien we mogelijkheden om het een betere functie te geven. Uiteraard doen we dit in samenspraak met omwonenden en de ondernemers aan het plein. Hiervoor is € 50.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve (zie ook R6).

2.10 Inhuur advies ontwikkeling Sporthal Ooij
Vanuit het Coalitieplan is Sporthal Ooij een groot extra vraagstuk om op te pakken. Hiervoor is extra capaciteit nodig en mogelijk extra budget voor onderzoek/specifieke expertise. Daarnaast zien we nog een aantal accommodatievraagstukken op ons afkomen die net wel, net niet binnen de huidige capaciteit kan worden opgevangen. Hiervoor is € 100.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve (zie ook R7).

2.11 Uitbreiden operatie Steenbreek
De gemeente doet mee aan het speerpunt 'stenen eruit, groen erin!' uit de Regionale Adaptatie Strategie Rijk van Maas en Waal. Om daadwerkelijk handen en voeten te kunnen geven aan dit speerpunt is het nodig dat de operatie Steenbreek, die nu nog beperkt is tot Breedeweg, wordt uitgerold over de gehele gemeente. Hierbij verspreidt Steenbreek de boodschap, doet de communicatie, organiseert evenementen en ontzorgt burgers bij het ontstenen. Hiervoor is € 100.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve (zie ook R12).

2.12 Energiecompensatie verenigingen en stichtingen met maatschappelijk vastgoed
Naar aanleiding van een aangenomen motie heeft de raad op 9 februari 2023 besloten om aan verenigingen en stichtingen in onze gemeente met een eigen accommodatie een eenmalige tegemoetkoming te verstrekken voor de hoge energiekosten. Het gaat in totaal om een bedrag van € 600.000 dat we dekken uit de stelpost inflatie (zie ook 4.1 programma Ons geld). Voor dit programma gaat het om een bedrag van € 300.000.

2.13 Lokaal preventieakkoord
We ontvangen een rijksbijdrage van € 20.000 voor het lokaal preventieakkoord. Met dit Preventieakkoord werken we samen met partners aan het gezonder maken van onze inwoners. De rijksbijdrage zetten hiervoor in.

3.1 Opbrengst grondverkopen Hulsbeek
We verwachten in 2023 de ontwikkeling van het plan Hulsbeek voor een bedrag van € 300.000 aan kavels te verkopen. Daarna is de verwachting dat alle grond is verkocht.

3.2 Versterken Bedrijventerrein I en II in Groesbeek
Dit terrein is verouderd en ziet er op sommige plekken niet fraai uit. Over 2 á 3 jaar gaan wij daar een groot deel van de openbare ruimte vernieuwen. Dit is een goed moment om in gezamenlijkheid met de ondernemers het gehele bedrijventerrein een impuls te geven. Hiervoor is € 100.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve (zie ook 9). Met het gevraagde budget bekostigen wij het traject met de ondernemers om te komen tot een plan van aanpak.

3.3 Ontmoetingsplek Millingen aan de Rijn
Voor het verkennen van de mogelijkheid om een centrale plek te creëren in het centrum van Millingen aan de Rijn en om een eerste schets / vlekkenplan te maken is € 15.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve (zie ook R10). Een dergelijke plek ontbreekt nu en de vereniging BIZ Millingen Centrum wil heel graag dat deze er komt. Landelijk is er steeds meer aandacht voor de kwaliteit van verblijfsruimte in centrumgebieden. Een goede ontmoetingsplek is een extra trekpleister voor inwoners / consumenten.

3.4 Parkeerplekken De Ren
Meerdere ondernemers hebben bij ons kenbaar gemaakt dat zij last hebben van de geparkeerde auto's en vrachtwagens langs de weg. Auto's en vrachtwagens kunnen hierdoor elkaar moeilijk passeren. Ook worden inritten geblokkeerd of zijn ze moeilijk te nemen. Voor het realiseren van een aantal parkeerplekken langs De Ren op Bedrijventerrein De Mies is € 15.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve (zie ook R11).

3.5 Aansluiten op uniform wandelnetwerk Gelderland
De provincie Gelderland wil een uniform wandelnetwerk stimuleren en heeft hiervoor een subsidieregeling opengesteld. Gemeenten moeten 50% cofinancieren. Gemeenten rondom Berg en Dal en zelfs onze Duitse buurgemeenten willen zo'n uniform wandelnetwerk. Gemeenten als Druten, Lingewaard en Zevenaar hebben vorig jaar al (een deel) van dit netwerk gerealiseerd. Met zo'n uniform wandelnetwerk kunnen inwoners en bezoekers nog gemakkelijker gemeentegrensoverschrijdend wandelen. Als wandelgemeente van het jaar 2020 willen we graag aangesloten zijn op onze buurgemeenten met onze wandelmogelijkheden. De incidentele kosten zijn afhankelijk van het aantal kilometers aan wandelnetwerk. Hiervoor is € 100.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve (zie ook R14).

3.6 Project streekproducten
In het coalitieplan staat het plan om het project streekproducten weer op te pakken. Hiervoor is € 50.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve (zie ook R15). Met dit budget willen we hier verder invulling aan geven. Hoe we dat exact gaan doen, is nu nog niet bekend. Met dit project borduren we voort op het eerdere project korte voedselketens met Heumen, ZLTO en de net ontwikkelde streekproductenroutes op de fiets door onze gemeente. Een jaarmarkt met streekproducten en een website met info voor inwoners en bezoekers (kweek uit de streek) behoort tot de mogelijkheden.

3.7 Opstellen integriteitsprotocol
De raad heeft de opdracht gegeven om een integriteitsprotocol op te stellen. Hiervoor is het offertetraject gestart. We schatten in dat de kosten hiervoor € 20.000 bedragen.

4.1 Energiecompensatie verenigingen en stichtingen met maatschappelijk vastgoed
Naar aanleiding van een aangenomen motie heeft de raad op 9 februari 2023 besloten om aan verenigingen en stichtingen in onze gemeente met een eigen accommodatie een eenmalige tegemoetkoming te verstrekken voor de hoge energiekosten. Het gaat in totaal om een bedrag van € 600.000 dat we dekken uit de stelpost inflatie (zie ook 1.5 en 2.12).

4.2 Donatie aardbeving Turkije/Syrië
We hebben een donatie van € 35.000 gedaan aan giro 555 voor de slachtoffers van de aardbevingen in Turkije en Syrië.

4.3 Inzet post onvoorzien Lokale Ontwikkelstrategie/ LEADER
Samen met de gemeenten Beuningen, Druten, Heumen, West Maas en Waal en Wijchen nemen we deel aan het LEADER-subsidieprogramma dat speciaal bedoeld is ter bevordering van de leefbaarheid van gebieden buiten de stad. Om een LEADER gebied te kunnen worden, moeten we in opdracht van de provincie Gelderland een Lokale Ontwikkelingsstrategie (LOS) schrijven. Ons aandeel in de kosten bedraagt € 3.500. We brengen deze kosten ten laste van de post onvoorzien. Zie ook 1.11.

5.1 Vervangen Beheersysteem Wegen, Riool en Groen
Het contract met de huidige leverancier loopt af. We willen zowel binnen als buiten goed en digitaal kunnen werken. Daarom schaffen we een nieuw beheersysteem aan voor Weg-, Riool- en Groenbeheer inclusief modules om buiten mee te werken. Voor de eenmalige aanschafkosten is € 90.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve (zie ook R13).

5.2 Volledig digitaal archief
In de huidige situatie bestaat ons archief uit zowel analoge (fysieke) stukken als digitale opslag (hybride situatie). Zolang we in deze hybride situatie zitten groeit zowel ons analoge als digitale archief. We hebben het over “dubbele opslag”. Voor de overgang naar een situatie waarbij we enkel nog maar digitaal archiveren is het noodzakelijk dat we een substitutiebesluit laten vaststellen (aan een digitaal archief worden wettelijke eisen gesteld waaraan we moeten voldoen) en dat we onze analoge achterstanden wegwerken door deze te digitaliseren. Hiervoor is € 140.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve (zie ook R17).

5.3 Vervangende applicatie Sociaal Domein
De applicaties die we binnen het sociaal domein gebruiken, moeten we vervangen. Hiervoor moeten we een aanbesteding houden. Een externe partij ondersteunt onze organisatie hierbij. Daarnaast hebben we eenmalige implementatiekosten en kosten voor het overzetten van data naar de nieuwe applicaties. Hiervoor is € 230.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve (zie ook R18).

R1 Vergroenen van grijze woonstraten- wijken en dorpscentra
Bijdrage van € 250.000 uit de Algemene reserve voor vergroenen van grijze, woonstraten- wijken en dorpscentra Zie ook 2.4.

R2 Extra speelplek in Leuth
Bijdrage van € 30.000 uit de Algemene reserve voor een extra speelplek in Leuth. Zie ook 2.5.

R3 Schaatsbaan in Berg en Dal
Bijdrage van € 10.000 uit de Algemene reserve voor een schaatsbaan in Berg en Dal. Zie ook 2.6.

R4 Reservering aanpak De Groesbeek
Bijdrage van € 50.000 uit de Algemene reserve voor de aanpak van De Groesbeek. Zie ook 2.7.

R5 Snoeien van bomen
Bijdrage van € 100.000 uit de Algemene reserve voor het snoeien van bomen. Zie ook 2.8.

R6 Vergroenen Dorpsplein Groesbeek voor leefbaarder centrum
Bijdrage van € 50.000 uit de Algemene reserve voor het vergroenen van het Dorpsplein in Groesbeek voor een leefbaarder centrum. Zie ook 2.9.

R7 Inhuur advies ontwikkeling Sporthal Ooij
Bijdrage van € 100.000 uit de Algemene reserve voor inhuur van advies voor de ontwikkeling van een sporthal in Ooij. Zie ook 2.10.

R8 Integraal HuisvestingsPlan (IHP) onderwijshuisvesting
Bijdrage van € 75.000 uit de Algemene reserve voor het opstellen van een IHP. Zie ook 1.2.

R9 Versterken Bedrijventerrein I en II in Groesbeek
Bijdrage van € 100.000 uit de Algemene reserve voor het versterken van Bedrijventerrein I en II in Groesbeek. Zie ook 3.2.

R10 Ontmoetingsplek Millingen aan de Rijn
Bijdrage van € 15.000 uit de Algemene reserve voor heen ontmoetingsplek in Millingen aan de Rijn. Zie ook 3.3.

R11 Parkeerplekken De Ren
Bijdrage van € 15.000 uit de Algemene reserve voor het realiseren van parkeerplekken langs De Ren in Groesbeek. Zie ook 3.4.

R12 Uitbreiden operatie Steenbreek
Bijdrage van € 100.000 uit de Algemene reserve voor het uitbreiden van operatie Steenbreek. Zie ook 2.11.

R13 Vervangen Beheersysteem Wegen, Riool en Groen
Bijdrage van € 90.000 uit de Algemene reserve voor het vervangen van het beheersysteem wegen, riool en groen. Zie ook 5.1.

R14 Aansluiten op uniform wandelnetwerk Gelderland
Bijdrage van € 100.000 uit de Algemene reserve voor het aansluiten op het uniform wandelnetwerk Gelderland. Zie ook 3.5.

R15 Project streekproducten
Bijdrage van € 50.000 uit de Algemene reserve voor het project streekproducten. Zie ook 3.6.

R16 Herinrichting buitenruimte De Vriendenkring Leuth
Bijdrage van € 10.000 uit de Algemene reserve voor het herinrichten van de buitenruimte bij De Vriendenkring in Leuth. Zie ook 1.3.

R17 Volledig digitaal archief
Bijdrage van € 140.000 uit de Algemene reserve voor het volledig digitaliseren van het gemeentelijk archief. Zie ook 5.2.

R18 Vervangende applicatie Sociaal Domein
Bijdrage van € 230.000 uit de Algemene reserve voor het vervangen van de applicatie Sociaal Domein. Zie ook 5.3.

R19 Vrijwillige vervoersdienst
Bijdrage van € 30.000 uit de Algemene reserve voor het realiseren van een vrijwillige vervoersdienst. Zie ook 1.4.